سایت دولتی چالش (Challenge.gov) پلتفرمی برای نمایش لیستی از چالش‌ها و مسابقاتی است که توسط 70 نهاد دولتی آمریکا ارائه می‌شوند. این چالش‌ها شامل مسابقات فنی، علمی، ایده‌پردازی و مسابقات خلاقانه‌ای است که دولت ایالات متحده در آنها نوآوری‌هایی از سوی عموم مردم را جستجو کرده و از این طریق بهترین ایده‌ها و استعدادها را برای حل «مشکلاتی مأموریت‌محور» گردهم می‌آورد.

در این سایت صدها مسابقه که دامنه گسترده‌ای از موضوعات و نیز سطوح مختلفی از مهارت‌ها و توانمندی‌ها را اقتضا می‌کنند، شامل می‌شوند. در این سامانه می‌توان موضوعات مختلف را به نسبت علایق هر فرد، موضوع چالش و نیز نهاد ارائه کننده آن جستجو نمود.

«سایت دولتی چالش» توسط دفتر خدمات عمومی ایالات متحده (U.S. General Services Administration – GSA) و نیز با همکاری دفتر سیاست علم و فناوری کاخ سفید (White House Office of Science and Technology Policy) و همچنین نهادهای دیگری در سطح دولت فدرال مدیریت می‌گردد.

موضوعات و مبالغ جوایز

دامنه موضوعات بسیار متنوع است: طراحی هواپیما، طراحی نرم‌افزار موبایل، طراحی پلان خانه، طراحی یک پوستر خلاقانه، مسابقه عکاسی، مسابقه فرمول ماده شیمیایی، طراحی ربات، و …. مبالغ جوایز نیز دامنه گسترده‌ای دارد، از مسابقه‌ای با جایزه 30 دلاری گرفته تا مسابقه‌ای با جایزه 15 میلیون دلار!

رویه عمومی استفاده از این سامانه

در این سامانه ابتدا دستگاه‌های دولتی نیازهای خود را در قالب یک مسابقه، با هدف، زمان و جایزه مشخص ثبت می‌کنند. آنگاه در مدت مشخص شده، افراد متقاضی تحقیقات و راه‌کارهای خود را ثبت و از طریق همین سامانه آنرا ارائه می‌کنند. در پایان زمان مشخص شده، نهاد برگزار کننده مسابقه کارهای ارائه شده را ارزیابی و جوایز را به برنده (برندگان) مسابقه ارائه می‌نماید

فواید برای دستگاه‌های دولتی

خلاصه فواید بهره‌گیری از این سامانه:

• دستیابی به خروجی‌های متعدد به جای یک خروجی واحد؛
• پرداخت تنها در عوض نتیجه؛
• شناسایی استعدادهای جدید؛
• تحریک هدفمند بازار؛
• امکان‌پذیر کردن ناشدنی‌ها؛
• تحریک نوآوری جمعی (collaborative innovation) و نیز نوآوری باز (open innovation)؛
• توانمندسازی ایده‌های خوب به سمت واقعیت.

نمونه مسابقه و تأثیر آن در حرکت بازار

یکی از مسابقات بسیار موفق مبتنی بر این سایت عبارت است از «جایزه روشنایی» (Lighting Prize – L.Prize)، جایزه‌ای که به توسعه و ترویج نوآوری در صنعت ساخت چراغ اختصاص دارد. برای نمونه در یکی از این مسابقات، هدفی به منظور طراحی چراغ خاصی مبتنی بر ترکیبی از «میزان روشنایی» و نیز «اثرگذاری نوری» (luminous efficacy) تعریف نمود. در شکل پایین و نمودار سمت چپ می‌توانید وضعیت ترکیبی لامپ‌های موجود در بازار و نیز هدف تعیین شده توسط «جایزه روشنایی» را مشاهده نمایید. از طرف دیگر شکل سمت راست نمایش دهنده وضعیت چراغ‌های تولید شده و به عبارت دیگر افزایش سطح توانمندی بازار قابل مشاهده است. بدین معنا که طراحی این جایزه توانسته است صنعت تولید چراغ را متحول نماید. بدیهی به نظر می‌رسد که جایزه 15 میلیون دلاری این مسابقه، با صرفه جویی در مصرف انرژی که از این تحول در صنعت ایجاد می‌شود، بزودی جبران گردیده باشد (صفحه مربوطه).

تاریخچه: چالش در دولت

• سپتامبر 2009: تدوین «راهبرد نوآوری آمریکایی – Strategy for American Innovation»: آقای اوباما طی نوشته‌ای از دستگاه‌های دولتی خواست تا برای ترویج نوآوری ابزارهایی همچون جایزه و چالش‌هایی برای حل مسائل دشوار را بکار گیرند؛
• مارس 2010: دفتر مدیریت و بودجه (Office of Management and Budget – OMB) و دستوری را مبنی بر استفاده از مسابقات/چالش‌ها و جوایز به منظور ارتقاء حکومت و ترویج نوآوری صادر نمود. این دستور حاوی سیاست و چهارچوب قانونی بود که دستگاه‌های دولتی را به منظور استفاده از جوایز و به منظور تحریک نوآوری برای پیشبرد مأموریت‌های محوری خود راهنمایی می‌کرد.

سایت دولتی چالش، برنده جایزه نوآوری آمریکایی دانشگاه هاروارد

در ژانویه 2014 «سایت دولتی چالش» توانست جایزه «نوآوری در دولت آمریکا – Innovations in American Government Award» را از میان بیش از 600 نامزد به خود اختصاص دهد. این جایزه هر دو سال یکبار و توسط «مرکز اش برای حکمرانی دموکراتیک و نوآوری» (Ash Center for Democratic Governance and Innovation) از دانشکده حکمرانی دانشگاه هاروارد اعطا می‌شود. (لینک خبر از سایت دانشگاه هاروارد)

آمار سایت:

* عمده مطالب فوق برگرفته از بخش «درباره ما» از همین سایت هستند. توضیحات بیشتر را از همین سایت جویا شوید.

* برای مشاهده این سایت و نیز نمونه مسابقات و مبالغ جوایز آنها به «سایت دولتی چالش» مراجعه نمایید.

مقایسه رویکرد مبتنی بر جُعاله با رویکرد پروژه‌ای

رویکردی که در این سایت مورد استفاده قرار گرفته، رویکردی است که با عقد «جُعاله عام» در سنت فقهی و حقوقی ما انطباق دارد. مایلم در این رابطه توضیحاتی اجمالی را طرح نموده و خواص آنرا با رویکرد رایج پروژه‌ای در قراردادهای دولتی مقایسه نمایم.

تعریف عقد جُعاله: جُعاله عبارت است از التزام به پرداخت اجرت و پاداش معلوم در مقابل عملی، اعم از این‌که عامل کار، معین باشد یا نه. جُعاله به اعتبار چگونگی ایجاب و پیشنهاد آن، بر دو قسم است:

• جُعاله خاص؛ که ایجاب برای شخص معین است و طرف خطاب یک یا چند نفر خاص هستند مثل این که پدری به فرزند خودش بگوید: اگر فلان مسأله را حل کنی هزار تومان به تو خواهم داد.
• جُعاله عام؛ که در آن، هدف جاعل، رسیدن به مقصود خود است و برای او فرقی ندارد که توسط چه کسی انجام پذیرد، مثلاً می‌گوید، هر کس فلان کار را انجام دهد، این‌قدر پاداش می‌دهم.

بدین ترتیب مشخص می‌شود که رویکرد مورد استفاده در سایت دولتی چالش با قالب «جُعاله عام» انطباق دارد.

از سوی دیگر رویکردی سنتی در ارائه طرح‌ها و نیازهای پژوهشی دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بطور خلاصه «رویکرد پروژه‌ای» نامیده می‌شود. در ادامه و بطور مختصر این دو رویکرد را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.