به دنبال پایان یافتن آپارتاید، دولت تازه تأسیس آفریقای جنوبی تدوین پیش‌نویس قانون اساسی مشارکتی را شروع کرد. در عین عدم وجود پیشینه در زمینه دموکراسی مبتنی بر قانونی اساسی و وجود مبانی قانونی محدود در زمینه حقوق بشر، این کوشش گسترده به‌دنبال دریافت نظر شهروندان درباره محتوا و ساختار قانون اساسی پس از آپارتاید در این کشور بود. براساس این فرضیه که «تدوین قانون اساسی باید شفاف، باز و معتبر باشد»، دولت تلاشی سراسری در کشور را شروع کرد تا ورودی شهروندان را به‌دست آورد.

محل: آفریقای جنوبی

سطح: ملی

نمای کلی

به دنبال پایان یافتن آپارتاید، دولت تازه تأسیس آفریقای جنوبی تدوین پیش‌نویس قانون اساسی مشارکتی را شروع کرد. در عین عدم وجود پیشینه در زمینه دموکراسی مبتنی بر قانونی اساسی و وجود مبانی قانونی محدود در زمینه حقوق بشر، این کوشش گسترده به‌دنبال دریافت نظر شهروندان درباره محتوا و ساختار قانون اساسی پس از آپارتاید در این کشور بود. براساس این فرضیه که «تدوین قانون اساسی باید شفاف، باز و معتبر باشد»، دولت تلاشی سراسری در کشور را شروع کرد تا ورودی شهروندان را به‌دست آورد. با استفاده از پویش تبلیغاتی هدفمند، کارگروه‌های مشارکتی و تماس از طریق «ارتباطات اجتماعی»، دولت تلاش کرد تا این پویش را تا حد امکان جامع کند و تمرکز خاصی بر جمعیت‌های در حاشیه‌ کرد.

بعد از به‌دست آوردن بازخورد، شش کمیته موضوعی به بررسی موارد ارائه شده توسط عموم مردم پرداختند تا پیش‌نویس را اصلاح کنند. پیش‌نویس اصلاح شده به صورت گسترده به اشتراک گذاشته شد، از جمله با تمام کسانی که پیشنهاد ارائه کرده بودند، تا نظر نهایی خود را بدهند. وقتی بازبینی نهایی انجام شد، نسخه‌ نهایی قانون اساسی به ادارات پست، مدارس و دیگر مکان‌های عمومی در سراسر کشور فرستاده شد.

نقاط قوت

هدف CAPPP، درگیرکردن بخش بزرگی از جمیعت در فرآیند نگارش قانون اساسی بود. این کار نیاز به پویش ارتباطی گسترده‌ای داشت، از جمله تبلیغ در اتوبوس، تاکسی، بیلبورد و روزنامه، پخش جزوه/پوستر، تبلیغات رادیو و تلویزیونی، گفتگوهای تلفنی و صفحه اینترنتی که همگی به 11 زبان رسمی آفریقای جنوبی قابل دسترس بودند. در پایان، هفت میلیون نسخه از قانون اساسی در کل کشور توزیع شد و در کنار آن نیز راهنمایی برای افراد بی‌سواد یا کم سواد جامعه ارائه شد.

نقاط ضعف

فرآیند تدوین پیش‌نویس قانون اساسی آفریقای جنوبی در چارچوب زمانی بسیار سریع و با بودجه محدودی اجرا شد. در نتیجه، دست‌اندرکاران این برنامه مجبور بودند در اختصاص منابع خود خلاقیت به خرج دهند، اما این امکان وجود داشت که سرعت و قالب فرآیند بر هدف جامع بودن برنامه تأثیر بگذارد. اگرچه CAPPP از صفحه اینترنتی استفاده کرد، اما دسترسی محدود اینترنت و سواد کامپیوتری در آن زمان، قطعاً تاثیر این پلتفرم را به حداقل رساند.

منابع

1. http://www.sahistory.org.za/archive/chapter-13-public-participation-process
2. http://www.parliament.gov.za/live/content.php?Item_ID=299
3. http://www.sals.gov.za/docs/pubs/ppf.pdf
4. http://www.idea.int/sites/default/files/publications/assessing-the-performance-of-the-south-african-constitution.pdf
5. http://www.c-r.org/accord/public-participation/south-africa-s-multi-party-constitutional-negotiation-process